
داروهای مسکن برای دندان درد
کنترل درد در دندانپزشکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و میتواند بر نتیجه درمان تأثیر بگذارد. علت اصلی ایجاد درد دندان غالباً واکنش التهابی است که سبب فعالسازی واسطههای ایجاد درد در بافت نرم میشود. بنابر این بایستی از وارد شدن آسیب به پالپ و بافتهای نرم و ایجاد واکنشهای التهابی ناشی از درمان اطمینان حاصل شود.
سالیسیلیک اسید (آسپیرین)
آسپیرین یکی از مشهورترین و پرکاربردترین داروهای مسکن محسوب میشود. در واقع آسپیرین اولین داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی میباشد. این دارو سبب کاهش تب شده و دارای خاصیت ضد التهابی است. آسپیرین همچنین باعث کاهش ایجاد لخته خونی شده و به همین دلیل برای جلوگیری از بروز سکته مغزی و حمله قلبی تجویز میشود. در نتیجه آسپیرین در مواردی مانند افتادن دندان یا کشیدن دندان توسط دندانپزشک داروی مسکن مناسبی محسوب نمیشود. آسپیرین برای بیمارانی که به داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی حساسیت دارند و یا برای افراد زیر 16 سال، مبتلا به آسم یا فشار خون بالای کنترلنشده توصیه نمیشود. برخی از عوارض جانبی این دارو شامل ناراحتی معده، سوء هاضمه یا حالت تهوع میباشند.
ایبوپروفن
ایبوپروفن یکی از بهترین داروهای مسکن دندان درد محسوب میشود که به نسخه پزشک نیاز ندارد. این دارو از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است که در برخی از مواقع تنها باعث ایجاد ناراحتیهای گوارشی در بعضی از بیماران میشود. ایبوپروفن معمولاً همراه با پاراستامول جهت تسکین دردهای شدید و رفع التهاب و همچنین به عنوان مسکن دندان درد استفاده میشود. در صورت ابتلا به بیماری آسم نباید از این دارو استفاده شود و پیش از مصرف، بروشور داخل جعبه دارو بایستی به دقت مطالعه شود.
استامینوفن یا پاراستامول
معمولاً پزشکان جهت رفع سردردهای خفیف، دردهای عضلانی، کمردرد، تب و دندان درد استامینوفن یا پاراستامول تجویز میکنند. این داروها با جلوگیری از ارسال سیگنالهای عصبی به مغز، مانع از انتقال درد میشوند. استامینوفن یا پاراستامول معمولاً برای بیمارانی که به داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی حساسیت دارند و نمیتوانند آسپیرین یا ایبوپروفن مصرف کنند، تجویز میشود. مصرف بیش از حد پاراستامول (خصوصاً همراه با مصرف مسکنهای دیگر) میتواند باعث آسیبدیدگی کبد شود. به همین دلیل در صورت ابتلا به بیماری شدید کبد نباید از استامینوفن استفاده شود.
ناپروکسن
ناپروکسن یکی دیگر از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است که باعث کاهش ورم و تسکین درد میشود. این دارو با کاهش هورمونهایی که سبب ایجاد التهاب میشوند در تسکین درد مؤثر است. معمولاً پزشکان ناپروکسن را برای ورم مرتبط با دردهای قاعدگی، بورسیت، نقرس، التهاب مفاصل، التهاب تاندون یا اسپوندیلیت آنکیلوزان تجویز میکنند. این دارو در تسکین دندان درد نیز تا حدودی مؤثر است. در صورت وجود سابقه واکنش آلرژیک به آسپیرین یا دیگر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، نباید از ناپروکسن استفاده شود. همچنین این دارو نباید در مقادیر زیاد یا برای مدت طولانیتر از حد تجویز شده مصرف شود؛ چرا که میتواند سبب افزایش احتمال سکته مغزی یا حمله قلبی شود.
استامینوفن کدئین
این دارو ترکیبی از پاراستامول و فسفات کدئین است که پزشکان برای تسکین موقت درد تجویز میکنند. عملکرد این دارو مشابه استامینوفن میباشد. این دارو باعث کاهش تولید پروستاگلاندین (گیرندههای درد در مغز) شده و فسفات کدئین نیز فعالیت اندورفین تولید شده در طناب نخاعی و مغز جهت کاهش درد را شبیهسازی میکند. برخی از عوارض جانبی کو-کودامول شامل یبوست، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه و خوابآلودگی میباشد. در صورت وجود حساسیت به کدئین یا پاراستامول و یا ابتلا به دپرسیون تنفسی، آسم یا نارسایی کبدی نباید از کو- کودامول استفاده شود.
دیکلوفناک
معمولاً از دیکلوفناک جهت درمان درد خفیف تا متوسط استفاده می گردد. دیکلوفناک یکی دیگر از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است که موادی را که باعث ایجاد درد و التهاب در بدن میشوند را کاهش میدهد و از ایبوپروفن قویتر است. این دارو معمولاً جهت درمان علائم التهاب مفصل، درد قاعدگی یا سردرد میگرنی و گاهی به عنوان مسکن دندان درد تجویز میشود. عوارض جانبی دیکلوفناک شامل سوء هاضمه، اسهال، سردرد، خوابآلودگی، گرفتگی بینی یا افزایش فشار خون میباشد. این دارو میتواند سبب افزایش احتمال بروز سکته مغزی یا حمله قلبی شده و امکان دارد باعث خونریزی معده یا روده شود. در صورت وجود فشار خون بالا، بیماری قلبی یا سابقه زخم یا خونریزی معده، آسم و بیماری کلیه یا کبد بایستی به پزشک اطلاع داده شود.